Việc xác định máy tính đang sử dụng UEFI hay BIOS là điều cần thiết khi bạn muốn cài đặt lại hệ điều hành, phân vùng ổ cứng hoặc thực hiện các thao tác liên quan đến khởi động hệ thống. Mỗi chuẩn khởi động có những đặc điểm riêng về hiệu suất và bảo mật. Đặc biệt UEFI là phiên bản nâng cấp hiện đại hơn so với BIOS truyền thống. Trong bài viết này, Antuong.pro sẽ hướng dẫn bạn cách kiểm tra máy tính dùng UEFI hay BIOS. Một cách nhanh chóng và dễ thực hiện, kể cả với những người không chuyên về kỹ thuật.
Giới thiệu về UEFI và BIOS là gì?
BIOS (Basic Input/Output System – hệ thống đầu vào/ra cơ bản) là một nhóm lệnh được lưu trên chip firmware nằm trên bo mạch chủ (mainboard). Nhiệm vụ điều khiển các chức năng cơ bản của máy tính. Kết nối và khởi động các thiết bị ngoại vi như bàn phím, chuột, USB, đồng thời kiểm tra phần cứng, đọc thứ tự ổ đĩa để khởi động hệ điều hành. Mỗi dòng laptop thường có phím tắt vào BIOS khác nhau, phổ biến là F2, F1 hoặc Delete.
UEFI (Unified Extensible Firmware Interface) là một chuẩn firmware hiện đại hơn, ra đời nhằm thay thế BIOS truyền thống. UEFI xử lý dữ liệu ở chế độ 32-bit hoặc 64-bit, cho phép sử dụng nhiều RAM hơn và hỗ trợ các tác vụ phức tạp hơn. Không giống BIOS chỉ hỗ trợ ổ cứng khởi động tối đa 2.2TB với định dạng MBR. UEFI dùng bảng phân vùng GUID (GPT) hỗ trợ đến 128 phân vùng và ổ cứng có dung lượng lên tới 9.4 zettabyte. Đồng thời tăng tính bảo mật với tính năng như Secure Boot.
Tại sao phải kiểm tra máy tính dùng UEFI hay BIOS?
Tương thích với hệ điều hành và định dạng ổ cứng như hệ điều hành Windows 11 thường yêu cầu UEFI để cài đặt và hoạt động. Đồng thời, UEFI hỗ trợ bảng phân vùng GPT, cho phép sử dụng ổ cứng dung lượng lớn hơn 2TB – điều mà BIOS (dùng MBR) không làm được.
UEFI giúp khởi động nhanh hơn so với BIOS truyền thống. Ngoài ra, nó còn hỗ trợ tính năng Secure Boot tăng hiệu suất khởi động và bảo mật hệ thống.
Hỗ trợ các thiết bị và công nghệ hiện đại yêu cầu hệ thống phải sử dụng UEFI để hoạt động tối ưu.
Biết được máy đang dùng UEFI hay BIOS giúp bạn lựa chọn định dạng USB cài đặt Windows phù hợp. Tránh lỗi không boot được từ USB hoặc không nhận ổ cứng khi cài lại máy.
Hướng dẫn cách kiểm tra máy tính dùng UEFI hay BIOS
Kiểm tra trong Disk Management
Đây là một cách đơn giản và không cần cài thêm phần mềm bên thứ ba để kiểm tra máy tính đang sử dụng UEFI hay BIOS, thực hiện theo hai cách sau:
Cách 1: Nhấn tổ hợp phím Windows + X, sau đó chọn Disk Management từ danh sách.
Cách 2: Nhấn Windows + R để mở hộp thoại Run, nhập lệnh diskmgmt.msc, rồi nhấn Enter để cửa sổ Disk Management mở ra.
Khi cửa sổ hiện ra, hãy quan sát ổ đĩa hệ điều hành (thường là ổ C:):
Nếu xuất hiện phân vùng có tên EFI System Partition, điều đó có nghĩa máy tính của bạn đang cài hệ điều hành theo chuẩn UEFI.
Ngược lại, nếu không thấy phân vùng EFI, thì máy tính đang sử dụng BIOS (Legacy) để khởi động.
Hướng dẫn kiểm tra trong System Information
Một cách nhanh chóng và chính xác để kiểm tra máy tính đang sử dụng UEFI hay BIOS là thông qua công cụ System Information sẵn có trên Windows:
Bước 1: Cần nhấn tổ hợp phím Windows + R mở hộp thoại Run.
Bước 2: Nhập lệnh msinfo32 rồi nhấn Enter.
Bước 3: Trong cửa sổ System Information, nhìn vào khung bên phải ở mục System Summary, bạn sẽ thấy dòng BIOS Mode.
Nếu hiển thị là UEFI, máy tính của bạn đang sử dụng chuẩn UEFI.
Nếu hiển thị là Legacy, máy bạn đang sử dụng BIOS truyền thống.
Kiểm tra setupact.log
Đây là một cách nâng cao hơn, sử dụng file log trong quá trình cài đặt Windows để xác định máy tính khởi động bằng chế độ nào:
Bước 1: Nhấn vào Start, tìm Notepad, sau đó chọn Run as Administrator để mở bằng quyền quản trị.
Bước 2: Trong giao diện Notepad, vào File > Open, sau đó dán đường dẫn sau vào ô File name:C:\Windows\Panther\setupact.log
Nhấn Enter để mở file.
Bước 3: Khi file đã được tải xong, nhấn tổ hợp phím Ctrl + F để mở chức năng tìm kiếm.
Nhập từ khóa sau vào ô Find: Detected boot environment, rồi nhấn Enter hoặc chọn Find Next.
Bước 4: Xem dòng kết quả:
Nếu thấy nội dung như Detected boot environment: UEFI, máy bạn đang dùng chuẩn UEFI.
Nếu thấy là Detected boot environment: BIOS, thì máy bạn đang dùng BIOS (Legacy).
Tham khảo: cách kiểm tra máy tính dùng ổ SSD hay HDD trên Windows
Hy vọng qua bài viết trên, bạn đã biết cách kiểm tra máy tính của mình đang sử dụng chuẩn khởi động UEFI hay BIOS một cách nhanh chóng và chính xác. Việc nắm rõ thông tin này sẽ giúp bạn dễ dàng hơn trong việc cài đặt hệ điều hành, nâng cấp phần cứng cũng như đảm bảo tính tương thích và bảo mật cho hệ thống. Nếu bạn đang tìm kiếm các giải pháp máy tính công nghiệp ổn định và hiệu quả, đừng quên tham khảo các sản phẩm chất lượng tại Antuong.pro nhé!
Antuongpro - chuyên cung cấp thiết bị điều khiển, đo nhiệt độ - độ ẩm, năng suất, bộ đếm sản phẩm, thiết bị lấy số thứ tự, đồng hồ điện tử và hệ thống khác...Được khách hàng tin dùng tại Việt Nam.
Bài viết liên quan
Cách Kiểm Tra Máy Tính Dùng Ổ SSD Hay HDD Trên Windows Chính Xác.
Khi mua hoặc sử dụng máy tính, nhiều người thường thắc mắc liệu thiết bị [...]
Th4
Hướng Dẫn Cài Đặt Thời Gian Tắt Màn Hình Cho Máy Tính Nhanh Chóng
Màn hình khóa trên máy tính là tính năng quan trọng giúp bảo vệ thông [...]
Th3
Cách Bỏ Yêu Cầu Ấn F1 Khi Khởi Động Máy Tính Mà Bạn Nên Biết
Khi khởi động máy tính, nếu bạn nhận được thông báo “Press F1 to Resume” [...]
Th2
VGA Là Gì? Phân Loại Và Cách Chọn Mua Card VGA Cho Máy Tính
VGA là gì? VGA có thực sự quan trọng cho máy tính và cách chọn [...]
Th2
Hướng Dẫn Chỉnh Độ Sáng Màn Hình Máy Tính Phù Hợp
Chỉnh độ sáng màn hình máy tính như thế nào để bảo vệ mắt? Đây [...]
Th12
Cách thay đổi con trỏ chuột trên máy tính Win đơn giản
Nếu biểu tượng icon con chuột trên máy tính thông thường đã quá nhàm chán [...]
Th10